Bu grupta, şeker pancarı yapraklarında zarar yapan Cercospora, Pas, Külleme ve Ramularia gibi fungal yaprak hastalıkları yer almaktadır:
- Cercospora Yaprak Lekesi
- Külleme
- Pancar Pas Hastalığı
- Ramularia Yaprak Lekesi
Bu hastalıkların belirtileri genellikle yaz aylarında (Yaz ayları başlarında önce Cercospora ve Külleme, daha sonra Ramularia ve Pas) görülmeye başlar ve hasada kadar devam eder.
Cercospora Yaprak Lekesi
Yaprak hastalığı Cercospora Yaprak Lekesi (Cercospora beticola), yapraklarda kenarları kırmızı-kahverengi, içi gri küçük lekeler şeklinde ortaya çıkar. Şiddetli atak durumunda bu lekeler büyür ve yaprağın tamamen kurumasına neden olur. Bu durumda bitki yeni yapraklar sürmeye zorlanır.
Cercospora Yaprak Lekesi Avrupa ve Türkiye’de Şeker Pancarı için en zararlı hastalıklardan birisidir. Çok çabuk gelişir ve fungisit uygulamalarına zamanında başlayabilmek için çok dikkatli gözlemlemeyi gerektirir. Hasattan önce en az bir buçuk ay öncesine kadar ilaçlı mücadele yapılmasına rağmen gene de ekonomik sonuçlar alınabilen tek hastalıktır.
Mantar sıcak ve rutubetli ortamda geliştiğinden, yaz aylarında bu iklimin hüküm sürdüğü bölgelerde daha sıklıkla ve daha fazla zarar verecek şekilde ortaya çıkacaktır.
Pas ve Külleme
Pas (Uromyces betae) ve Külleme (Erysiphe betae) kolayca tanımlanabilen hastalıklardır. Pas kırmızı-turuncu renkte püstülleri ile, Külleme ise yaprakların üst yüzeylerinde gri-beyaz toz tabakası görünümü ile kolayca tanınırlar. Bu iki hastalık sıklıkla görülür. Külleme önemli kayıplara neden olabilirken, Pas genellikle daha az zarar yapar.
Ramularia Yaprak Lekesi
Ramularia yaprak lekesi (Ramularia betae) Cercospora Yaprak Lekesi belirtilerine benzer belirtileri olan bir yaprak hastalığıdır. Yapraklarda beyazımsı lekeler, kahverengi bir kenarla ortaya çıkar ve içi küçük beyaz noktalarla doludur. Cercospora Yaprak Lekelerinin kenarları kırmızı-kahverengi ve içleri siyah noktalarla doludur. Bu hastalık yaz ayları daha serin ve yağışlı geçen bölgelerde ortaya çıkar ve şeker oranında düşüşlere neden olur.
Mücadele
Şeker pancarının yaprak hastalıklarına karşı korunması yöntemleri 2 ana grupta açıklanabilir:
1. Agronomik önlemler
- Çok kısa aralarla şeker pancarı üretiminden kaçınılmalıdır
- Silo yerlerinde, bu mantarlara depo görevi yapan bitki artıkları bırakılmamalıdır.
- Yaprak hastalıklarına toleranslı çeşitler ekilmelidir (Özellikle Cercospora görülen bölgelerde)
2. Bitki Koruma
Bazı bölgelerde erken uyarı için, bu hastalıkların ilk çıkışlarının gözlemlenmesi ve elde edilen bulguların paylaşılması için fabrikalar arasında bir iletişim ağı kurulabilir ve bir bölgede görüldüğünde diğer bölgeler de haberdar edilebilir. Hastalıklar ilk görüldüklerinde ilaçlamaya başlamadan önce, yapraklarda leke sayımları yapılarak ilaçlama eşiğine ulaşılıp ulaşılmadığına karar verilmelidir.
Bölgelere göre değişmekle beraber, 1-3 ilaçlama gerekebilir. Her ilaçlamada farklı etkili maddeli fungisitlerin kullanılması ve sezon içinde ilaçlamaların geç dönemde yapılmaması çok önemlidir.
